Judith Noorman is Universitair Hoofddocent Kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam, waar zij leidinggeeft aan het door NWO gefinancierde onderzoeksproject The Female Impact (2021–2026). Dit project onderzoekt de vaak onderbelichte rol van vrouwen als kunstenaars, opdrachtgevers en kopers op de zeventiende-eeuwse Nederlandse kunstmarkt. Door zorgvuldig archiefonderzoek te combineren met innovatieve, interdisciplinaire benaderingen, wil Noorman nieuwe verhalen toevoegen en bestaande (kunst)historische narratieven kritisch herzien. Haar werk reikt verder dan de academie: zij stimuleert publiek debat over gender, consumptie, culturele representatie en de rol van kunstgeschiedenis in de hedendaagse samenleving.
Toegewijd aan het toegankelijker, inclusiever en maatschappelijk relevanter maken van de kunstgeschiedenis, laat Noormans onderzoek zien hoe gender, consumptie en culturele waarde in de vroegmoderne tijd nauw met elkaar verweven waren—en hoe het betrekken van zogenoemde “marginale” actoren dominante geschiedbeelden kan herzien. Zij ontwikkelt voortdurend projecten die bruggen slaan tussen academisch onderzoek en de publieke cultuur, via tentoonstellingen, museale samenwerkingen en onderwijsinnovatie, die alle een integraal onderdeel vormen van haar wetenschappelijke praktijk.
In dit grootschalige onderzoeksproject onderzoekt Noorman hoe vrouwen—niet alleen als makers, maar ook als kopers, verzamelaars en consumenten—invloed uitoefenden op de kunstmarkt in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Met aandacht voor juridische, sociale, economische en materiële aspecten beoogt zij het gangbare narratief, dat lange tijd vooral op mannelijke protagonisten was gericht, te verruimen en te verhelderen. Het project heeft een interdisciplinair karakter en betrekt studenten, musea en publieksparticipatie.
Haar boek Art, Honor and Success in the Dutch Republic: The Life and Career of Jacob van Loo (2020) biedt een vernieuwend perspectief op Van Loo’s loopbaan en op de wisselwerking tussen artistieke prestaties, maatschappelijke erkenning en moreel aanzien.
In 2022 publiceerde zij samen met Robbert Jan van der Maal Het unieke memorieboek van Maria van Nesse (1588–1650), waarin een uitzonderlijke primaire bron wordt ontsloten: het persoonlijke “memorieboek” van een vrouw die haar uitgaven, gedachten en kunstcontacten minutieus bijhield—een onschatbaar document voor het begrijpen van vrouwelijke consumptiepraktijken in de zeventiende eeuw.
Voor haar redactiewerk en publicaties over vrouwen in de kunst, materiële cultuur en genderanalyse, zie: Publicaties.
Noormans onderzoek combineert objectanalyse, sociologisch geïnformeerde kunsthistorische theorie en kwantitatieve data (zoals boedelbeschrijvingen). Zij betrekt studenten actief bij haar onderzoeksprojecten, bijvoorbeeld in de cursus Drawing in Focus, waarin studenten objectgericht onderzoek doen, blogs en vlogs publiceren en nieuwe interpretaties ontwikkelen.
Ook in haar onderwijs zoekt zij vernieuwende vormen. De BA-cursus We schrijven een boek, waarin studenten binnen enkele weken gezamenlijk een boek schreven over zeventiende-eeuwse vrouwen in de kunst, won zowel de Onderwijsprijs van de Universiteit van Amsterdam als de Publieksprijs voor “meest innovatieve cursus.”
Noorman werkt nauw samen met musea, waaronder het Amsterdam Museum, het Museum of Fine Arts (Boston), het Stedelijk Museum Alkmaar, het National Museum for Women in the Arts (Washington D.C.) en het Rijksmuseum, evenals met andere culturele instellingen. Zij betrekt een breed publiek via lezingen, tentoonstellingsprojecten (zoals Rembrandt’s Naked Truth) en mediaoptredens.
Via The Female Impact bevordert zij inclusiviteit binnen museale presentaties, in het bijzonder door de zichtbaarheid van vrouwen in collecties en tentoonstellingen te vergroten.
Judith Noorman ontving een NWO Vidi-beurs (ter waarde van circa €800.000) voor The Female Impact.
Daarnaast bekleedde zij verschillende internationale fellowships, waaronder de Hans Brenninkmeyer Visiting Senior Fellowship (2025), een Fulbright Foreign Grant (2007), het Theodore Rousseau Fellowship aan het Metropolitan Museum of Art (2010), het Aspasia Fellowship aan de Universiteit van Amsterdam (2018) en het Lowell Libson Postdoctoral Fellowship aan de Morgan Library & Museum (2014).
Tussen 2021 en 2024 was Judith Noorman directeur van het Amsterdam Centre for Studies in Early Modernity.
Judith Noorman begeleidt scripties en geeft onderwijs binnen de kunsthistorische opleidingen van de Universiteit van Amsterdam, evenals binnen de interdisciplinaire bachelor Art, Culture and Politics. Eerder doceerde zij aan New York University. Haar expertisegebied is de vroegmoderne Nederlandse kunst. Zij begeleidt scripties over vrouwen in de kunstgeschiedenis, vroegmoderne tekenkunst en interdisciplinaire thema’s.
In 2020 won de bachelorcursus We schrijven een boek, gegeven door Judith Noorman, de Onderwijsprijs voor de meest innovatieve cursus van de Faculteit der Geesteswetenschappen. De cursus, waarin studenten in slechts enkele weken een boek schreven over zeventiende-eeuwse vrouwen in de kunst, won tevens de Publieksprijs.
Didactisch geeft zij op masterniveau de voorkeur aan een interdisciplinaire benadering en op bachelorniveau aan een praktijkgerichte onderwijsvorm, zoals professionele simulaties en de zogenoemde Flipped Classroom. In samenwerking met Nederlandse musea (het Rijksmuseum, Amsterdam Museum, Rembrandthuis) richt Noorman zich op onderwijs dat studenten optimaal voorbereidt op een loopbaan in de kunstgeschiedenis, de museumwereld en de uitgeverijsector. Bachelorstudenten die haar cursus We schrijven een boek volgden, publiceerden daadwerkelijk een boek en ontwikkelden zo hun schrijf- en redactiekwaliteiten. Studenten in haar onderzoekseminar Drawings in Focus (Tekeningen in focus) deden objectgericht onderzoek naar de collectie van het Amsterdam Museum, schreven blogs en maakten vlogs voor Het Hart van Amsterdam, en verrichtten nieuw en origineel onderzoek naar de tekenpraktijk.
Judith Noorman was initiatiefnemer en ontwerper van de Art and Media Major binnen het bachelorprogramma Global Art, Culture and Politics. Samen met Trude Dijkstra coördineerde zij de major en gaf zij mede vorm aan het academisch profiel. IDe major brengt een interdisciplinair docententeam samen, waaronder Djoeke van Netten (Geschiedenis), Feike Dietz en Frans Blom (Nederlandse Letterkunde), Trude Dijkstra (Boekwetenschap), Kasia Lech (Theaterwetenschappen), Weixuan Li, Selena Savić en Anna Weinreich (Cultuurwetenschappen), en Anna Lawrence, Rozemarijn Landsman en Hanneke Grootenboer (Kunstgeschiedenis).
Als onderdeel van dit initiatief ontwikkelde en doceerde Noorman nieuwe vakken, waaronder Visual Literacy en Writing Women into History (2023–2024).
Selectie van vakken:
Courses (selection):
- Writing Women into History (BA Global Art, Culture and Politics, 2023-2024)
- Academic Skills: Visual Literacy (2023-2024)
- 'Anonymous Was a Woman.' Imagined Lives and Unknown Identities in Women’s Portraiture (OSK Summer Course, 2026)
- De vrouw van ... Pendant portretten in het Rijksmuseum (onderzoekswerkgroep, 2022)
- We schrijven een boek. Kunst en vrouwen (BA Kunstgeschiedenis, keuzevak, 2019)
- Lady of the House. Women an the Art Market of the Golden Age (MA Kunstgeschiedenis, keuzevak, 2018)
- Dutch Art of the Golden Age (BA course, 2015-2018)
- Toegepaste kunstgeschiedenis (BA Art History, course coordinator)
- Drawing in Focus. Old Master Drawings at the Amsterdam Museum (BA Research Seminar, 2013-2015)
- Drawing Nude Models. Exhibition Design at the Rembrandt House Museum (2014-2015)
Judith Noorman onderzoekt de impact van vrouwen – als kunstenaars en als consumenten – op de kunstmarkt in de zeventiende-eeuwse Nederlanden. Zij leidt meerdere projecten die gezamenlijk tot doel hebben vrouwen hun plaats in de kunstgeschiedenis te geven, in het bijzonder binnen de context van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Zo is zij hoofdonderzoeker van het project The Female Impact, dat wordt gefinancierd met een NWO Vidi-beurs ter waarde van 800.000 euro. Bezoek de website van het onderzoeksproject.
In 2025 ontdekten Piet Bakker en Judith Noorman dat Maria de Knuijt, en niet haar echtgenoot, Johannes Vermeers voornaamste mecenas was. Op basis van nieuwgevonden documenten én een heranalyse van eerder bekende bronnen beschreven de auteurs hoe en waarom De Knuijt waarschijnlijk ongeveer de helft van Vermeers oeuvre heeft aangekocht, waaronder Meisje met de parel. Hun bevindingen werden gepubliceerd in de Rijksmuseum-uitgave Closer to Vermeer. Lees hier meer.
In 2022 publiceerden Judith Noorman en Robbert Jan van der Maal een boek over een uniek en recent ontdekt archiefdocument. Het eenvoudig ogende boekje bevat een schat aan gedetailleerde informatie over het dagelijks leven in de zeventiende eeuw, gezien door de ogen van één vrouw: Maria van Nesse. Deze vondst maakt Van Nesse in één klap tot de best gedocumenteerde kunstkoper uit Rembrandts tijd – man of vrouw. Noorman en Van der Maal onderzochten haar leven en schreven er een boek over: Het unieke memorieboek van Maria van Nesse (1588–1650). Nieuwe perspectieven op huishoudelijke consumptie.
In 2020 publiceerde Judith Noorman Art, Honor and Success in the Dutch Republic. The Life and Career of Jacob van Loo. In dit boek, dat de onderlinge relatie tussen Van Loo’s kunst, eer en loopbaan onderzoekt, betoogt zij dat zijn levenslange succes en smetteloze reputatie geenszins onverenigbaar waren – zoals kunsthistorici lang hebben aangenomen – met zijn specialisatie in het schilderen van naakten en zijn veroordeling wegens doodslag. Van Loo’s iconografische specialiteit, het naakt, stelde zijn clientèle in staat zich te presenteren als kenners van schoonheid en als meesters van de goede smaak, terwijl zijn portretkunst perfect aansloot bij hun sociale en politieke ambities. Van Loo’s eer verklaart waarom zijn succes een leven lang duurde, in tegenstelling tot dat van Rembrandt, Frans Hals en Vermeer. Vanuit een interdisciplinaire benadering herinterpreteert dit boek de doodslagzaak als een teken dat Van Loo’s vooraanstaande opdrachtgevers hem beschouwden als een gentleman en hooggewaardeerde kunstenaar. Het boek verscheen bij Amsterdam University Press en is gebaseerd op haar proefschrift, dat zij voltooide aan New York University.
In 2016 was Noorman gastconservator van de tentoonstelling Rembrandt’s Naked Truth. Drawing Nude Models in the Golden Age in Museum Het Rembrandthuis. Het hoofdthema van de tentoonstelling was gebaseerd op haar postdoctoraal onderzoek aan de Morgan Library and Museum in New York, waar zij direct na de verdediging van haar proefschrift als Research Fellow werkzaam was. In de begeleidende catalogus, waarvoor zij mede-redacteur en hoofdauteur was, beschrijft zij een bijzonder fenomeen: de opkomst van informele tekengroepen in het zeventiende-eeuwse Amsterdam en hun relatie tot de toen bloeiende prostitutie. In 2019 verrichtte zij voorbereidende werkzaamheden en ontwikkelde zij het concept voor een tweede tentoonstelling in Museum Het Rembrandthuis: Rembrandt’s Social Network.
Judith Noorman ontving diverse prijzen en fellowships, waaronder de Hans Brenninkmeyer Senior Visiting Fellowship van het Center for Netherlandish Art / Museum of Fine Arts in Boston (2025), een NWO Vidi-beurs (2021–2026), de Fulbright Foreign Grant (2007), het Theodore Rousseau Art History Fellowship van het Metropolitan Museum of Art (2010), het Fulbright–American Friends of the Mauritshuis Fellowship (2013), het Lowell Libson Postdoctoral Fellowship aan het Drawing Institute (2014), het Aspasia Fellowship van de UvA (2018) en het Historians of Netherlandish Art Fellowship (2019).
Boeken:
Elizabeth Honig, Judith Noorman and Thijs Weststeijn (red.), Women: Female Roles in Art and Society of the Netherlands, Netherlands Yearbook of Art (NKJ), volume 74, Brill 2024.
Judith Noorman en Feike Dietz (red. et al.), Objects, Commodities and Material Cultures in the Dutch Republic, Amsterdam University Press 2024.
J. Noorman and R.J. van der Maal, Het unieke memorieboek van Maria van Nesse (1588-1650). Nieuwe perspectieven op huishoudelijke consumptie, Amsterdam University Press 2022.
Helmer Helmers, Geert Janssen and Judith Noorman (ed. et al.), De zeventiende eeuw, Leiden University Press 2021.
J. Noorman, Art, Honor and Success in The Dutch Republic. The Life and Career of Jacob van Loo, Amsterdam University Press, Amsterdam University Press 2020.
Judith Noorman (ed. et al.), Gouden vrouwen van de zeventiende eeuw. Van kunstenaars tot verzamelaars, W Books Zwolle 2020.
Judith Noorman and David de Witt (ed.), Rembrandt's Naked Truth. Drawing Nude Models in the Golden Age, exhibition catalogue, Amsterdam, Rembrandt House Museum, 2016.
Selection of essays, articles etc.:
Piet Bakker en Judith Noorman, 'Women's Vermeers. Maria de Knuijt and New Archival Documentation on Vermeer's Primary Patron', in: Pieter Roelofs (red.), Closer to Vermeer, Rijksmuseum 2025, 146-161.
Judith Noorman, '"Elck heeft sijn eijgen pop": Dollmaker Drawings by Leonart Bramer and Dolls as Indicators of Class and Identity', in: Lieke van Deinsem (red.), Campaspe Talks Back. Women Who Made a Difference in Early Modern Art, Leuven 2024, pp. 198-205.
Judith Noorman en Frima Fox Hofrichter, 'Judith Leyster, Then and Now', HNA Podcast, 2021.
Judith Noorman, 'Gehuwd in verf. De portretten van Ferdinand Bol en Elisabeth Dell', historici.nl, 2021.
J. Noorman, “Rembrandt’s Competitors, 1650-1670”, in: N. Middelkoop and R. Ekkart eds., Rembrandt and Amsterdam Portraiture, exhibition catalogue, Madrid, Thyssen-Bornemisza Museum, Madrid 2020 (appears in February).
J. Noorman, “Rembrandt in vriendenboeken,” in: Epco Runia and David de Witte, Rembrandts sociale netwerk, exhibition catalogue, Amsterdam, Rembrandt House Museum, 2019.
J. Noorman, “‘Schatten van de konst.’ The Drawings Collection in the Album Amicorum of Jacob Heyblocq (1623-1690),” Delineavit & Sculpsit 44 (2018), pp. 12-31.
J. Noorman and F. Grijzenhout, ‘Lady of the House. The Household, Art and Memoria in the Dutch Republic’, Sixteenth Century Society and Conference, Albuquerque, November 1-4, 2018. Published and accessible on Academia.edu.
J. Noorman (ed. et al.), Rembrandt’s Naked Truth. Drawing Nude Models in the Golden Age, exhibition catalogue, Amsterdam, Rembrandt House Museum, 2016.
J. Noorman, “Drawing into the Light. The State of Research in Seventeenth-Century Dutch Drawings,” in: W. Franits (et al ed.), Ashgate Research Companion to Dutch Art of the Seventeenth-Century, Abingdon: Routledge 2016, pp. 321-337.
J. Noorman, “A Fugitive’s Success Story. Jacob van Loo in Paris (1661-70),” Art and Migration. Netherlandish Artists on the Move, 1400-1750, Netherlandish Yearbook for the History of Art 63 (2014), pp. 302-322.